مرغ دریایی
مرغ دریایی را میتوان شخصیترین اثر چخوف دانست. این نمایشنامه تنها اثر بلند چخوف است که صراحتاً به موضوع هنر اختصاص داده شده است و در آن نویسنده ارجمندترین افکارش را دربارهی راه دشوار هنر و ماهیت اصلی قریحهی هنری و همچنین دربارهی اینکه سعادت بشری در چیست، بیان میدارد. مرغ دریایی اثری است بینهایت لطیف که نمایشگر نبوغ برجستهی چخوف در نمایشنامهنویسی است. داستانی است به سادگی زندگی و به پیچیدگی آن. در نخستین نظر مفهوم عمیق آن درک نمیشود. همان گونه که در نخستین نظر مفهوم پیچیده و گنگی گیجکنندهی زندگی هم درک نمیشود. به نظر میآید که نویسنده تفسیر و تعبیر نمایشنامه را به عهدهی خود خواننده گذارده است. موضوع اصلی مرغ دریایی پیکاری قهرمانی است. تنها آنان که قادر به انجام چنین پیکاری باشند، میتوانند در هنر پیروز شوند. ولی در نخستین نظر نمایشنامه بسیار ناچیزتر از موضوعش به نظر میآید.